Çerez Örnek
canlı destek
Süper Yüz Tanıyıcıların Gizlenmiş Yüzleri Tanıma Becerileri

Londra Polis Teşkilatı yüz tanıma becerisi olağanüstü düzeyde yüksek süper yüz tanıyıcıları işe alıyor. Özellikle 2011 Londra Ayaklanmalarının ardından süper yüz tanıyıcı polisler sokaklarda bulunan güvenlik kameralarından elde edilen görüntülerde 5.000 isyancının üçte birini tespit etmiş ve bu kişiler yakalanarak hüküm giymiştir. Geçmişteki polis verileri, kılık değiştirmiş suçluların yüzlerinin polis memurlarınca tanınarak yakalanmasının neredeyse imkânsız olduğunu düşündürmüştür. Ancak, geçmiş dönemde normal yüz tanıma kabiliyeti olan polisler bu görevi yapmaktaydı. Şimdi ise bahsi geçen kamera görüntülerinde bulunan isyancılar her ne kadar maske/şapka gibi kimliklerini gizleyecek kamuflajlara bürünmüş olsa dahi bu çabaları süper yüz tanıyıcıların yeteneğinin önüne geçememiştir. 

Yaşanan olayların ardından, Greenwich Üniversitesi Psikoloji departmanından Josh P. Davis ve Donata Tamonyte süper yüz tanıyıcıların kimliklerini kamufle eden kişileri yakalama oranlarının normal kişilerden ne kadar farklı olduğunu bilimsel bir yöntemle açıklığa kavuşturmak istemişlerdir. Araştırmacılar 2 farklı deney yürütmüşlerdir. Katılımcı gruplarını oluşturmak için süper yüz tanıyıcılar Cambridge Yüz Belleği Testi ile belirlenmiş ve normal yüz tanıma kabiliyeti olan kişiler ile karşılaştırılmışlardır. 

Birinci deneyde katılımcılara gizlenmemiş yüzler, güneş gözlüğü ile göz bölgesi gizlenmiş yüzler, şapka ve yara bandı ile gizlenmiş yüzler ve kar maskesi ile sadece ağız ve göz bölgesi açık yüzler gösterilmiştir. Daha sonra ise polis memurlarının yan yana sıralanan şüpheliler arasından suçluyu teşhis etmesi gibi, katılımcılardan yan yana sunulan 6 kişinin fotoğrafından hangi kişiyi daha önce gördüğünü tespit etmesi istenmiştir. İkinci deneyde ise ilk deneyden farklı olarak ilk aşamada fotoğraflar yerine video görüntüleri izletilmiş ve 1 hafta sonra katılımcılara yine aynı şekilde yan yana sunulan 6 resimde daha önce videolarda gördükleri kişinin olup olmadığı sorulmuştur. Her iki deneyde de süper yüz tanıyıcılar hem doğruluk hem de yanıtlarına duydukları güven olarak normal kabiliyetli insanlardan daha başarılı performans göstermiştir. Özellikle aradan 1 hafta geçtiği taktirde, gözleri güneş gözlüğü ile gizlenmiş kişileri normal yüz tanıyıcılar %30 doğrulukla tanırken, süper yüz tanıyıcıların %86 doğrulukta tanıması iki grup arasındaki farklılığı kanıtlamaktadır. Kar maskesi koşulunda bile süper yüz tanıyıcılar şüphelileri şans ihtimalinden daha yüksek tespit etmiştir.

Araştırmacıların da belirttiği üzere, bu bilimsel çalışmada elde edilen bulgulardan çıkarılması gereken önemli sonuçlar ise şu şekilde sıralanabilir:

  • Süper yüz tanıyıcılar kimliğini gizlemeye çalışan kişileri yakalamada normal yüz tanıyıcılara göre çok daha iyidirler. Özellikle araya bir miktar süre girdiğinde süper yüz tanıyıcıların performansı normal insanlara göre yaklaşık 2 kat daha iyi olarak gözlemlenmiştir.

  • Yüz tanıma algoritmalarını test eden bilgisayar bilimcileri, genellikle bilgisayarın performansını normal yüz tanıyıcılar ile karşılaştırmaktadır. Bu algoritmalar, yüksek ve orta kaliteli görüntülerde normal insanları geride bıraksa da daha düşük kaliteli görüntülerde insanlar bilgisayarları geçmektedir. Ancak süper yüz tanıyıcılar ile karşılaştırma yapıldığı taktirde, özellikle de kılık değiştirme vb. durumlarda süper yüz tanıyıcılar bu algoritmalardan çok daha iyi olabilir.

  • Unutulmaması gereken bir nokta ise, her ne kadar süper yüz tanıyıcılar normal yüz tanıyıcılardan çok daha iyi olsa da %100 doğruluk göstermemektedirler ve hata risklerinin olduğu mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır.

 

Kaynakça

Davis, J. P., & Tamonytė, D. (2017, September). Masters of disguise: Super-recognisers' superior memory for concealed unfamiliar faces. In 2017 Seventh International Conference on Emerging Security Technologies (EST) (pp. 44-49). IEE

*Fotoğraflar araştırmada kullanılan orijnal fotoğraflardır.

 


Ege Üniversitesi

EGE ÜNİVERSİTESİ